نازنین تمدن/ مریم پالیزگیر
عکس: شهاب اشتری
لوکرنک با ابراز خوشحالی از حضور در بین دوستان طراح ایرانی، دلیل حضور خود را، نمایش مجموعه 100 پوستر معاصر فرانسه عنوان کرد.
او گفت با وجود این که گرافیک فرانسه از نظر تاریخی دارای سابقه کمتری نسبت به کشورهایی چون آلمان و سوئیس است ولی در حال حاضر از کشورهای مهم در زمینه گرافیک به شمار می آید. این امر به خاطر وجود ایده های متفکرانه و جرقه های ذهنی خلاق در این کشور است.
لوکرنک از گرافیک ایران به عنوان یکی از خلاق ترین و مدرن ترین گرافیک های جهان نام برد، ولی با نشان دادن عکسهای اخیرش از دیوارهای شهر تهران به عدم حضور گرافیک در معابر شهری اشاره کرد. این تصاویر شامل پوسترهایی برای انتخابات یا پوسترهای ارزان قیمت تبلیغاتی بود.
لوکرنک سالهای 1960-1890 را دوران طلایی پوستر در فرانسه دانست که تحت تاثیر سه طراح این دوران شکل می گیرد.
تولوز-لوترک (Toulouse-Lautrec) اولین هنرمندی بود که توانست تصویری خاص، خلاصه و شخصی ایجاد کند و با ساده سازی تصاویر به آنها قدرت دهد. اکثر پوسترهای او پوسترهای نمایش و یا پوسترهای فرهنگی است که در عین حال عملکرد تجاری نیز داشته و مخاطبان نمایش را به دیدن آن جذب می کند.
دومین هنرمند تاثیر گذار، کاساندر (Cassandre)، پوسترهایی برای شرکت های راه آهن، دریانوردی، مواد خوراکی و... طراحی کرده است. پوسترهای او تجاری هستند و علاوه بر تاثیر گرفتن از دوره زندگی اش، شیوه شخصی طراحی هم در آن ها دیده می شود. در واقع مدرن کار کردنش مانع از داشتن پیام شخصی در پوسترهایش نشده است.
سومین طراحی که لوکرنک به معرفی او پرداخت ریموند ساوینیاک (Ramond Savignac) بود که او را نیز با توجه به طراحی پوسترهایی برای تبلیغ صابون، آب معدنی، آسپرین و اتومبیل رنو، از تاثیرگذاران در این دوران طلایی معرفی کرد.
آلن لوکرنک در ادامه افزود: در این دوران، پوستر ابزاری قوی جهت اطلاع رسانی به حساب می آمد. در همین سال ها در کنار پوسترهای قوی و هنری تعداد زیادی پوستر غیر هنری هم هست که این تصاویر به دلیل نوستالوژی، برای ما خوشایند هستند، هرچند به لحاظ طراحی ممکن است ارزش زیادی نداشته باشند.
لوکرنک ضمن اشاره به طراحی پوسترهای سینمایی و هم شکل بودن آن در 30 سال گذشته به دلیل محدودیت در طراحی، این پوسترها را در جایگاه تجاری دسته بندی کرد. دردهه 70 از تبلیغات حمایت و پوسترها توسط مدیران هنری و آژانس های تبلیغاتی امضا می شده است. نام طراح یا عکاس در هیج جا دیده نمی شده زیرا آن ها تنها تولیدکننده اثر بودند نه خالق آن.
در سالهای 80 پوسترهای فرهنگی و اجتماعی در اندازه کوچک و پوسترهای تجاری در اندازه بزرگ چاپ می شد. ایجاد مکان هایی در شهر با داشتن دو رو که در یک طرف یک آگهی تجاری و در طرف دیگر یک پوستر فرهنگی نصب می شد از اتفاقات موثر برای گسترش مضامین فرهنگی در این سال ها بود. این فکر، امکان داشتن پوسترهای فرهنگی با اندازه بسیار بزرگ را در فرانسه فراهم کرد، بدین صورت که بخش تجاری، هزینه بخش فرهنگی را تامین می کند.
وی در کنار نمایش پوسترهای هم نسلان خود به ارائه آثاری از نسل جدید گرافیک فرانسه پرداخت. از نظر وی نسل جدید با استفاده از طرح هایی ساده، استفاده از حداقل عناصر بصری و گاه با استفاده از تایپوگرافی سعی در شکستن سنت ها، کدها، ارزشها و اصول کلاسیک دارد. لوکرنک معتقد است خلاقیت های نسل جدید در نگاه اول به نظر نمی رسد و نمی توان مفهوم خاصی در آن ها یافت در حالی که می توان به ارزش های آن خارج از تعریف های رایج اندیشید.
او معتقد است که شاید نسل جدید بتواند دوباره با طراحی های لوترک پیوند برقرار کند.