سخن رنگ
بدیهی است نظرات مطرح شده در این یادداشت، الزاما نظر «رنگ» نبوده و «رنگ» مطالب مختلف را برای هرچه بهتر شدن فضای نقد و بررسی تحولات گرافیک ایران منتشر می‌کند.
لازم به ذکر است که «رنگ» از انتشار جوابیه و نوشتار از سوی مخاطبان و صاحب‌نظران، در جهت حفظ این فضای مطلوب استقبال می‌کند.
اگر طراحان مهم و مؤثر گرافیک ایران را در دو سو تصور کنیم، یک‌سو طراحانی خواهند بود که آثارشان در گرافیک سال‌های اخیر ایران مؤثر بوده است و سوی دیگر طراحانی خواهند بود که با فعالیت‌های شخصی و صنفی اثر گذاشته‌اند. سوی نخست آن‌هایی هستند که اعتبارشان را بی‌واسطه از طرح‌هایشان می‌گیرند. این طراحان همواره آثارشان مورد توجه بوده و الهام‌بخش دیگر طراحان نسل‌های دیگر می‌شود. جوایز جهانی و ملی می‌گیرند، به داوری‌های مسابقات و بی‌ینال‌های جهانی دعوت می‌شوند. گاهی هم با آثارشان جریان‌ساز می‌شوند و حوزه‌ای از حوزه‌‌های گرافیک را چند سال تحت اثر خود می‌برند.
در سوی‌دیگر طراحانی هستند که کفه تجربه‌ها و تلاش‌هایشان سنگین‌تر بوده است. این طراحان در گرافیک ایران مؤثر بوده‌اند، اما نه‌فقط به خاطر آثارشان و نه‌فقط به خاطر سبک و سیاق طراحانه و نه حتی به خاطر حضور و ارتباط با مجامع جهانی، که به خاطر فعالیت‌های صنفی‌شان در کشور مهم و مؤثر بوده‌اند. اینان سابقه و تجربه حضور در انجمن داشته‌اند و در قلب فعالیت‌های صنفی بوده‌اند و به خاطر تمام تلاش‌هایی که برای صنف کرده‌اند مؤثرند. دنبال مسائل صنفی‌بودن و پیگیر بیمه و مجوز دفاتر اعضا بودن و از این اداره به آن وزارتخانه‌ها رفتن و تمام این‌ها را به عافیت دفترنشینی ترجیح‌دادن، کارنامه اینان است، بی‌آنکه جایزه مهم گرافیکی داشته باشند. اما این دو سو لزوما رقابتی در درجه مؤثر و مهم‌بودن ندارند. حتی اگر تفاوتی در مؤثربودنشان باشد محل این نوشته نیست. البته اندک طراحانی هم هستند و بودند که در هر دو سوی جریان ایستاده‌اند. این اندکان هم طرح‌هایشان مهم بوده و هم تلاش‌های صنفی‌شان.
اینک که در آستانه انتخابات انجمن هستیم، از هر دو سوی طراحان، کسانی نامزد هیأت مدیره انجمن خواهند بود. اعضای انجمن گروهی از اینان را باید برای مدیریت سه ساله انجمن برگزینند. سؤال این است که کدام سوی این طراحان در شرایط فعلی انجمن می‌تواند در جایگاه هیأت‌مدیره مؤثرتر باشد؟
صنف طراحان گرافیک ایران در شرایطی است که هنوز مجوز دفتر کار طراحان از سوی نهادهایی به رسمیت شناخته نمی‌شود، هنوز وضعیت بیمه پرابهام است، هنوز مسئله معافیت مالیاتی طراحان گرافیک دچار مسئله است و طراحان گرافیک همچنان با تعرفه‌ها مشکل دارند و مشکلات دیگری که در این ستون گفتن ندارد. به خاطر همین بی‌پاسخ‌ماندن مطالبات و مشکلات صنفی است که طراحان گرافیک غیرعضو، هنوز از چرایی عضوشدن می‌پرسند و طراحان عضو، از چرایی عضوماندن.
چنین سؤال‌هایی ریشه در این دارد که انجمن هنوز نتوانسته چنان که درخور است پاسخ‌گوی انتظارات صنفی طراحان گرافیک باشد. به نظر می‌رسد تا زمانی که در چنین سطحی از مسائل حرفه‌ای هستیم طراحان گرافیک که سابقه و توانایی فعالیت‌های صنفی‌شان سنگین‌تر است برای مدیریت انجمن گزینه‌های مناسبی‌تری باشند و برای پیشبرد اهداف صنفی توانایی و کارایی بیشتری داشته باشند، حتی اگر طراحان فوق‌العاده‌ای نباشد. برای پیگیری این مطالبات باید با نهادهای و سازمان‌‌های دولتی و غیردولتی تعامل کرد، ارتباط داشت و مذاکره کرد و آنچه می‌تواند به این بینجامد هیأت‌مدیره‌ای با توانایی‌های بالای ارتباطی و حتی اعتباری است.
انتخاب هیأت‌مدیره برای انجمن صنفی طراحان گرافیک ایران، انتخاب طراحان برتر گرافیک ایران نیست، بلکه انتخاب گروهی از اعضای انجمن صنفی است که توان ارتباط با نهادهای خارج از انجمن و همین‌طور طیف متنوعی از اعضای انجمن را داشته باشند. انتخاب هیأت مدیره لزوما انتخاب افرادی با توانایی‌های بالای اجرائی هم نیست؛ کافی است هیأت‌مدیره انجمن توان و درایت تصمیم‌گیری و سیاست‌گذاری داشته باشد، دغدغه‌های حرفه‌ای داشته باشند و از رفتارهای هیجانی و شتاب‌زده دور باشند. می‌توان تصور کرد تعامل با جوان‌ها و حضور جدی‌تر آنها در انجمن- نه‌فقط به‌عنوان بازوهای اجرایی- بتواند ترکیب پویایی در هیأت‌مدیره بسازد.
تورج صابریونداین یادداشت پیش‌تر در روزنامه شرق به چاپ رسیده است.