مجله رنگ | مجله الکترونیکی طراحان گرافیک ایران

بی‌ینال گرافیک تهران؛ بودها و نبودها

مجید کاشانی

بی‌ینال گرافیک تهران پس از فراز و فرود‌هایی سه و نیم ساله بالا‌خره جان گرفت و هم‌اکنون در مجموعه فرهنگی، هنری صبا نفس می‌کشد. دلیل آن همه امروز و فردا هر چه که باشد لا‌اقل حالا‌ که در بطن این رویداد یکتا هستیم، چندان اهمیتی ندارد.
چیزی که در حال حاضر مهم است خود بی‌ینال است؛ آنچه در جریانش می‌گذرد و ارزیابی این اتفاق. پیش‌تر در یادداشتی از اهمیت دیگرگونه بی‌ینال تهران نوشته بودم و شاید لا‌زم به ذکر نباشد که چه منزلتی بر این رویداد رواست و قدر این دوسالا‌نه نزد اهالی‌اش تا چه اندازه رفیع است.
با توجه به میزان همین اهمیت است که هر طراح گرافیک ایرانی و بسیاری از همکاران فرنگی‌شان گوشه‌چشمی به موعد برگزاری این رویداد دارند تا با ارائه حتی یک اثر نام خود را بر جریده بی‌ینال تهران ثبت کنند.برگزارکنندگان دوسالا‌نه هم پس از هشت تجربه پیاپی، دیگر آشنای سالیان زیر و بم‌های این واقعه شده‌اند و با وسواسی توام با تجربه، امر برگزاری را به سرانجام می‌رسانند.دوسالا‌نه نهم همان‌طور که گفته شد به خاطر تاخیر طولا‌نی نقطه آغازش، شروعی توام با هیاهو را جشن گرفت. به‌هم خوردن تقویم نهمین بی‌ینال به مذاق هیچکس خوش ننشست و در نگاه جهانی، به دور از شأن چنین دوسالا‌نه معتبری بود.‌ اما به موازات این جریان، اعلا‌م فهرست هیات داوران و گروه انتخاب آثار که از طیف‌های فکری گاه کاملا‌ متفاوت دستچین شده بودند و دیدن نام گروهی از نام‌آورترین طراحان خارجی در کنار اینان، بارقه‌هایی از امید را در بین جامعه بزرگ گرافیک ایران گشود، بارقه امیدی که پس از قیچی شدن روبان افتتاحیه و نگاهی گذرا به آثار، پربیراه هم نمی‌نمود و تاثیر خوشایندش از دور نمایان بود.‌ پس از گذشت آن سه سال پرهیاهو و زایش چندین بی‌ینال و دوسالا‌نه و نمایشگاه و جایزه بی‌سامان و گاه فرمایشی؛ یک نگرانی بزرگ وجود داشت و آن اینکه مبادا بی‌ینال معتبر تهران هم دستخوش این موج آلوده گردد و رنگی از سقوط سلیقه‌ها و افول کیفیت را بر پیکر خود بپذیرد. اما چنین نشد و دیوارهای گالری صبا موید این ادعایند. با راه رفتن در میان آثار و چشم در چشم شدن با آنها، خواهید دید که آن همه پیچ و تاب و وسواس، در کنار تنوع افکار و ایده‌آل‌های داوران، جواب خودش را تا حدود زیادی پس داده است و کیفیت آثار، بیشتر بر پاشنه‌ای قابل قبول می‌گردد.
بی‌ینال نهم در کنار همه نقاط مثبتش، اما وارث دردهایی است که نمی‌توان بر آنان چشم پوشید. اولین و عجیب‌ترین مشکل این بی‌ینال را می‌توان در ضعف آشکار اطلا‌ع‌رسانی دانست. و هم اینجاست که مصداق ضرب‌المثل <کوزه‌گر از کوزه شکسته آب می‌خورد> را می‌توان به عینه دید.‌ گردهمایی و برگزاری مهم‌ترین اتفاق گرافیک ایران در حالی است که نزدیک‌ترین جماعت به خانواده تبلیغات، از تبلیغ برای بی‌ینال خود غافلند. پوستر نمایشگاه تا ساعاتی قبل از افتتاحیه هنوز از چاپخانه بیرون نیامده و تازه بعد از این تاخیر، تقریبا در هیچ کجای شهر دیده نشده است.آن‌سوتر، در حالی که یکی از بخش‌های بی‌ینال طراحی بیلبورد است، کسی خبر از حتی تک‌بیلبوردی ندارد تا خبری از این بی‌ینال بدهد! و انگار ما مصداق متولیانی هستیم که پیش از همه، حرمت امامزاده خودمان را نگه نداشته‌ایم. امیدوارم این کمبود آشکار در آینده ،راه گله‌گذاری را بر ما ببندد. گله‌هایی از اینکه چرا جریان واقعی گرافیک ایران، از سوی جامعه نادیده انگاشته می‌شود اما انصاف نیست وقتی که از پیشرفت کیفی آثار بی‌ینال یادی کردیم، نقاط ضعف هرچند کوچک را از یاد ببریم، وقتی هنوز در بین آثار می‌توان کمبود نگاه‌های متفاوت را شاهد بود. هنوز می‌توان از ورای رنگ‌ها و فرم‌ها معضل مد و مدگرایی را در ایده‌ها و اجراها شاهد بود. هنوز هم کارهایی آشنا بر دیوارهاست که شاید این چندمین نمایشگاه و بی‌ینالی باشد که این آثار را می‌بینیم. هنوز هم نوع چیدمان و تقسیم‌بندی فضای نمایشگاه ضعف‌هایی آشکار دارد. ‌
و آخر اینکه هنوز در بین برندگان جوایز، نام‌هایی را مشاهده می‌کنیم که انگار زاده شده‌اند تا برنده جوایز مسابقات و بی‌ینال‌های گرافیک ایران باشند! آنجا که یک سایت، روز قبل از اعلا‌م برندگان، پنج شش نام را جزو برندگان قطعی پیش‌بینی می‌کند و فردای آن روز در مراسم اهدای جایزه‌ها شنیدن نام همین چند نفر تعجب همگان را برای بار چندم برمی‌انگیزد! ‌ آنجا که مراسم اهدای جوایز مثل مراسم افتتاحیه، با تاخیری طولا‌نی برگزار می‌شود و روی سن، اتفاقات کمی نامنظمند و سر و شکلی آشفته دارند. ‌ و همه این مشکلا‌ت به قول فرشید مثقالی که در مراسم اهدای جوایز، <معضل ترافیک> را با اشتباهی لفظی، <معضل گرافیک> خواند، هنوز بی‌تعارف، معضل گرافیک ما هستند.در هر صورت با تمام آنچه آورده شد باید دست‌مریزادی درخور به برگزارکنندگان دوسالا‌نه و مخصوصا انجمن صنفی طراحان گرافیک ایران گفت. در رویدادهایی اینچنین بزرگ، در کنار تمام اتفاقات مثبت، بالطبع نقاط ضعفی هم وجود دارند که یقینا پلی خواهد شد به سوی موفقیت. این نقاط بی‌شک چیزی از ارزش تلا‌ش‌های برگزار‌کنندگان و متولیان بی‌ینال نهم کم نمی‌کند. تجربه نشان داده است که در آینده‌ای نه چندان دور و در بی‌ینال دهم می‌توان انتظار کیفیتی به مراتب بهتر را از روند برگزاری داشت، چرا که هر که را با خط سبزت سر سودا باشد/ پای از این دایره بیرون ننهد تا باشد. ‌

روزنامه اعتماد ملی/ 6 تیرماه 1386

زمان انتشار: ۲۱:۳۸ ۱۳۹۵/۹/۲۸

ارسال نظر

نام و نام خانوادگی

ایمیل

قوانین ارسال نظر

نظراتی که حاوی توهین باشند، منتشر نمی‌شود
لطفا از نوشتن نظرات خود به صورت حروف لاتین (فینگلیش) خودداری کنید

متن

بی‌ینال گرافیک تهران؛ بودها و نبودها

ارسال نظر

درباره ما

پست های اتفاقی

بی‌ینال گرافیک تهران؛ بودها و نبودها

ارسال نظر

درباره ما

پست های اتفاقی

خبرنامه