سخن رنگ
بدیهی است نظرات مطرح شده در این یادداشت، الزاما نظر «رنگ» نبوده و «رنگ» مطالب مختلف را برای هرچه بهتر شدن فضای نقد و بررسی تحولات گرافیک ایران منتشر می‌کند.
لازم به ذکر است که «رنگ» از انتشار جوابیه و نوشتار از سوی مخاطبان و صاحب‌نظران، در جهت حفظ این فضای مطلوب استقبال می‌کند.
نزدیک به بیست سال است که انجمن ما طراحان گرافیک تاسیس شده است. تاسیس انجمن به دنبال گردهمآیی‌های کوچک و بزرگی بود که با مشارکت جمعی از همکاران دلسوز حرفه و با هدف‌های مشترک و به تدریج تعریف و تعیین شده‌ای پس از چند سال بحث، کار و رایزنی با افراد مختلف تشکیل شد. مدیریت بی‌نظیر و توان سازماندهی شادروان استاد مرتضی ممیز در تمام مراحل شکل‌گیری انجمن زبانزد همه همکاران و علاقه‌مندان به انجمن است، به طوریکه اغراق‌آمیز نیست اگر بگوییم بدون او ما امروز دارای چنین تشکلی نبودیم. اکنون که در آستانه‌ی انتخاب هفتمین هیات مدیره برای انجمن هزاروسیصد نفری یا بیشتر امروزمان هستیم، یادآوردی و نگاهی کوتاه به اصول و خواسته‌های ریشه‌ای و مشترکی که باعث سازمان یافتن این انجمن شد مفید است.از دورهم جمع‌شدن‌های دوستانه و چندنفره همکاران در گذشته‌های دور تا امروز همیشه این موضوع اهمیت اولیه داشته است که، به حرفهی طراحی گرافیک در مملکتمان سروسامان بدهیم، یا به اصطلاح فضای مناسبتری در جهت ارتقا و گسترش فعالیت حرفهی طراحی گرافیک ایجاد کنیم. همگی ما در این هدف اتفاق نظر داشتیم و هنوز هم داریم زیرا متوجه هستیم که این موضوع از نیازهای اولیه هر حرفه برای رشد و بالندگیش در جامعه است. تدوین و نشر تعرفه‌ی عمومی کارهای گرافیک، منشور حرفه‌ای، و اساسنامه‌ی انجمن، پیشنهادات کاربردی برای شیوه‌ی برقراری ارتباط حرفه‌ای با سفارش‌دهندگان، کوشش برای به وجود آوردن بیمه برای طراحان گرافیک و برقرار کردن رابطه‌ای مناسب میان انجمن و نهادهای مسئول مربوط به آن، دریافت مجوز کار در مکان‌های واجد شرایط غیر اداری و تجاری، و البته برگزاری نمایشگاه‌های دوسالانه سراسری و ادواری و برگزاری گاه‌‌به‌گاه دوره‌ها و سمینارهای آموزشی مختلف همه از دستآوردهای این باور مشترکمان بود و هست که با گردهم‌آییهایمان، به کمک یکدیگر به تحقق نیازهای حرفه‌ای و اجتماعی طراحان گرافیک خواهیم رسید، که نقطه اوج و آرمانی آن دستیابی به یک نظام رسمی و قانونمند برای حرفهی مفید و بسیار با ارزش طراحی گرافیک است، که هنوز برای رسیدن به آن اندکی از راه باقیست.انجمن ما ممکن بود بر حسب شرایط اجتماعی خاص نام‌ها و شکل‌های حقوقی دیگری به خود می‌گرفت، همانطور که سازمانیابی ما در سال‌های نخست پیدایش با نام «شرکت تعاونی تامین ملزومات حرفه‌ای طراحان گرافیک» شکوفا شد. تک تک کلمات در این نام‌های به نسبت طولانی، مورد بحث‌های موافق و مخالف همکاران علاقه‌مند به این تشکل قرار گرفته است تا سرانجام شکل نهایی به خود گرفت. برای مثال پرسشهایی نظیر چرا «تعاونی» چرا «تامین ملزومات»، و یا چرا«انجمن»، چرا «صنفی»، چرا «طراحان»، چرا «ایران» همگی در جلسات رسمی و غیر رسمی متعدد توسط همکاران قدیم و جدید مطرح و بحث شده است تا شکل نهایی خود را پیدا کرد. در هر صورت نام ما امروز «انجمن صنفی طراحان گرافیک ایران» است، ولی وجود دو واژه‌ی «صنف» یا به مفهوم امروزی‌تر «نظام طراحی گرافیک» و «ایران» بیشتر نشاندهنده‌ی آرزوی ما به گستره آرمانی «انجمن» است ولی هنوز به آنها دست نیافته‌ایم. این نام در حقیقت بیانگر عامترین و اولیه‌ترین هدفی است که بیشتر همکاران در سراسر ایران نسبت به آن اشتراک نظر دارند. و همین ما را به درستی در ردیف یک انجمن غیر انتفاعی حرفه‌ای و غیر دولتی قرار می‌دهد، یا به اصطلاح فرنگی ولی آشنا برای همه یک «N.G.O.» هستیم، هرچند که به دلیل وسعت فعالیت و کارمان بسیار متمایل و مستعد تبدیل شدن به یک سندیکا یا اتحادیه‌ی حرفه‌ای هستیم.در سازمان‌هایی از نوع «اِ. جی. اُ.» یا سازمان‌های غیر دولتی و غیرانتفاعی نظیر ما، مدیریت بیش از هر تشکیلات دیگر به صورت کارگزار مجمع عمومی عمل می‌کند، و همواره در تصمیم‌گیری استراتژیک عالیترین مرجع تصمیم‌گیرنده را مجمع عمومی می‌داند. چرا که تک تک اعضای این نوع انجمن‌ها همکاران حرفه‌ای هستند که هرکدام دفاتر، کارگاه یا آتلیه‌های خود را دارند و از نظر کسب و کار دارای استقلال رای کاملند، حتی بسیاری از آنها از حسن شهرت حرفه‌ای و اجتماعی قابل توجهی نیز برخوردارند، و اعضا به خاطر اشتراک نظر در بنیادی‌ترین نیازهای حرفه‌ای خود به انجمن پیوسته‌اند، و در واقع تشکیلات و بدنه‌ی اصلی آنرا می‌سازند. از اینروست که این نیازهای مشترک و استراتژیک در مجمع عمومی و توسط آن تعیین می‌شود. بدیهی است هریک از اعضای مجمع و از جمله هیات مدیره در شیوه‌های راهبردی کارگاه یا آتلیه‌ای خود کاملاً مستقل و بر حسب سلیقه‌های مختلف شخصی عمل می‌کنند و فعالیت انجمنی آنها تنها برای رسیدن و تحکیم هدف‌ها و منافع بسیار ریشه‌ای و مشترکشان است. ازاینرو هیات‌مدیره اداره کننده، پیگیر و مدافع همین منافع مشترک و عمومی اعضاست. صحبت از استراتژی و منافع مشترک، موضوعی است کلی و مورد تایید بیشتر افراد یک حرفه است. پس اختلاف‌ها از کجا ناشی می‌شوند؟ گفته شده اختلاف‌ها در جزییات ظاهر می‌شوند.هیات مدیره در انجمن‌هایی نظیر ما برای حرکت به سمت هدف‌های کلی بالاخره باید برنامه‌های کوتاه مدت یا تاکتیکی مطرح و بر اساس آن کار کند. برنامه‌های تاکتیکی هیات‌مدیره مارا به همان موضوع تنوع سلیقه‌ها و استقلال رای اشخاص سوق می‌دهد. که همانطور که گفته شد تنوع سلیقه و رای در میان اعضای مجمع عمومی به طور طبیعی وجود دارد، و در نتیجه در رفتار و آرا اعضای هیات‌مدیره منتخب نیز منعکس می‌شود. برای روبرو شدن با این موضوع دو راه وجود دارد، یکی آنکه داوطلب‌های هيات‌مدیره شبیه به احزاب و فراکسیون‌های سیاسی گرایش‌های مختلفی را سازماندهی کنند، و در انتخابات در واقع آن گرایش را به صورت گروهی در معرض انتخاب مجمع قرار دهند. این روش را به هر دلیل و انگیزه‌ای در دو دوره انتخابات انجمن خودمان کم و بیش آزموده‌ایم. بزرگترین مشکل تقریبا غیرقابل حل این نوع مدیریت اینست که هر جناح یا گرایشی که در انتخابات مدیریت انجمن را بر عهده بگیرد، در تصمیم‌گیری‌های هرچند تاکتیکی خود، باعث نارضایتی یا دست‌کم دلسردی عده‌ی قابل توجهی از اعضای مجمع عمومی می‌شود، که ما تا حدودی در سال‌های اخیر آنرا مشاهده کرده‌ایم. راه دوم اینست که با توجه به کثرت عقاید و سلیقه‌های حرفه‌ای مختلف در میان اعضای مجمع عمومی، هیات‌مدیره از مجموعه‌ای از افراد تشکیل شود که منعکس‌کننده‌ی گرایش‌های مختلف موجود در مجمع عمومی باشند. ترکیب هیات‌مدیره به این صورت یک مشکل به وجود می‌اورد، ولی راه حل نیز دارد. مشکل یک هیات‌مدیره، البته بسیار جدی و علاقه‌مند به حرفه، و با تنوع آرا در امور راهبردی، اینست که رسیدن به یک تصمیم‌گیری واحد برایش دشوار است، و در بعضی موارد از سرعت و تحرک کارش کم می‌شود. ولی در هر حال انجمن ما به نوعی یک «اِن. جی. اُ.» است و معمولترین روش کار «اِن. جی. اُ.»ها در سطح جهان به اینگونه است. طبیعی است که، اداره‌ی جلسات، بحث‌ها و مذاکرات طولانی در هیاتمدیرهای با ترکیب متنوع دشوار است، ولی در عوض تحمل آن پاداش خوبی دارد، و آن به وجود آمدن رضایت کلی، اتحاد، دوستی و همبستگی در میان اعضای مجمع است، زیرا در پس هر جلسه هریک از اعضای هیات‌مدیره مصوبات جلسات را به روش و به اصطلاح زبان خود با اطمینان به همفکران خود در مجمع منتقل می‌کنند و این همان چیزیست که پایه‌های همبستگی را در میان اعضا نیرومند می‌کند. اگر به این مهم توجه کنیم، انتخاب یک هیات‌مدیره با ترکیب متنوع مستلزم آنست که افراد با تجربه حرفه‌ای و از البته با گرایشات متفاوت حرفه‌ای به صورت اشخاص مستقل و حقیقی یا به اصطلاح به صورت فردی برای انتخاب شدن در هیات‌مدیره داوطلب شوند، تا مجمع عمومی امکان آنرا بیابد که هیاتمدیرهای با ترکیبی به نسبت قابل قبول برای همه را انتخاب کند.در دوره‌های انتخابات نه چندان دور گذشته انجمن، هیات مدیره با تفکر اخیر انتخاب می‌شد، به طوریکه در دوره‌های نخستین با وجود حضور و مدیریت عالی شادروان مرتضی ممیز و بسیاری همکاران و اساتید برجسته دیگر در جلسات، نه تنها تنوع آرا در میان اعضای هیئت مدیره دیده می‌شد بلکه تعدادی از همکاران برجسته که تعدادشان بیش از اعضای هیات‌مدیره بود به عنوان مشاور به صورت مستمر برای شرکت به جلسات بحث هیات‌مدیره دعوت می‌شدند، تعداد شرکت‌کنندگان بسیاری از این جلسات به بیش از بیست نفر می‌رسید. همه اعضای شرکت کننده دشواری طولانی شدن جلسات هفتگی را که گاه تا پاسی از شب به درازا می‌کشید تحمل می‌کردند، تا همه‌ی حاضران بتوانند از منظر خود به اظهار‌نظر درباره‌ی موضوع مورد بحث بپردازند، و در عوض پایان خوش جلسات متعدد این بود که بیشتر تصمیم‌گیری‌ها را همگی پذیرفته بودند و با اطمینان و صمیمیت قابل توجهی به اعضای مجمع منتقل می‌کردند و سرانجام به اجرا درمی‌آمد.در پایان: اکنون که در آستانه‌ی انتخاب هفتمین هیات‌مدیره برای انجمن خودمان هستیم، امید است همه‌ی اعضای «انجمن صنفی طراحان گرافیک ایران» که بدنه‌ی اصلی یا مجمع عمومی آن را تشکیل می‌دهند، با شرکت در جلسه‌ی عمومی اول آذرماه موفق به انتخاب هیاتمدیرهای شوند که ما را در رسیدن به آمال و آرزوهای مشترک و دیرینه‌‌ی حرفه‌ایمان بیش از هروقت دیگر نزدیک سازد.
بنا به خواسته نویسنده یا نویسندگان متن پیش‌رو اسامی محفوظ است.