تورج صابری‌وند/طراح گرافیک
سال ۸۸ بود که دولت «دوسالانه جهانی پوستر تهران» را به کام خود کشید و دهمین دوسالانه پوستر تهران در غیاب انجمن صنفی طراحان گرافیک ایران و انصراف چند نفر از اعضای شورای داوران، برگزار شد. اما دولتی که دوسالانه پوستر را از انجمن گرفته بود، سال‌های بعد آن‌را برگزار نکرد و سرپرست مرکز امور تجسمی وزارت ارشاد هم علت آن‌را دلایل اقتصادی و تحریم‌ها خواند، شما بخوانید کاغذپاره‌ها. انجمن صنفی هم در واکنش به مصادره شدن دوسالانه پوستر تهران، دوسالانه داخلی مستقلی را تعریف و سه دوره متوالی «سرو نقره‌ای» را برگزار کرد.
چندسالی گذشت، که دولت جدید آمد و همکاری انجمن صنفی و وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی یازدهمین دوسالانه پوستر تهران منتشر و شورای مشاوران و سیاست‌گذاران انتخاب شد. درحالی‌که دبیرخانه دوسالانه شروع به فعالیت کرده بود و طراحان گرافیک ایران و کشورهای دیگر شروع به ارسال آثار خود کرده بودند، رسانه‌های محافظه‌کار به سه نفر از طراحان گرافیکی که از سوی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی برای برگزاری دوسالانه انتخاب شده بودند، اعتراض و گزارش‌ها و یادداشت‌هایی از حضور قبلی آنان در جشنواره‌های حامی جنبش سبز منتشر کردند، با مسئولان وزارت مصاحبه و اسنادی منتشر کردند.
همین هجمه‌ها و همان تیترها را برای داوران و برگزارکننده‌های دوسالانه عکس هم تدارک دیده بودند، انجمن عکاسان، با تمام حاشیه‌ها دوسالانه عکس را در موزه هنرهای معاصر تهران برگزار کرد. اما طراحان‌گرافیک، مسیر دیگری رفتند و دفتر هنرهای تجسمی وزارت در اطلاعیه‌ای اعلام کرد به‌دلیل «نبود زمان کافی برای هماهنگی با میهمانان و شرکت‌کننده‌های خارجی»، دوسالانه پوستر به زمان دیگری موکول شود. درحالی‌که همه می‌دانستند ماجرا از چه قرار است. دفتر هنرهای تجسمی اعلام کرد این تغییر زمان «به‌منظور برگزاری بهتر و مؤثرتر دوسالانه و حضور جدی میهمانان و هنرمندان خارجی در این رویداد تصمیم‌گیری شده است و دوسالانه در نخسین فرصت مناسب برگزار خواهد شد».
دست‌کم در جامعه گرافیک ایران کسی نبود که معنای اصلی این جمله‌ها را نفهمد. عقب‌نشینی دوسالانه پوستر در برابر هجمه رسانه‌های محافظه‌کار و پیگیرنبودن وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در برگزاری دوسالانه، در عمل منجر به تعطیلی دوسالانه پوستر بعد از ٣٠ سال شده است. هستند کسانی که هنوز تأکید می‌کنند برگزاری دوسالانه لغو نشده و تنها به زمان دیگری موکول شده است. از این سو و آن سو هم خبر می‌رسید که ممکن است دوسالانه پوستر تهران، انتهای امسال یا اوایل سال آینده برگزار شود اما نه خبری از برنامه‌ریزی برای برگزاری آن است و نه حرفی از آن در میان.
درحالی‌که بعد از سال ۹۲، امید می‌رفت با همکاری وزارت و انجمن صنفی بتوان دوسالانه جهانی پوستر تهران از نو برگزار شود اما دوسالانه پوستر تهران، بعد از حاشیه‌ها پا پس کشیده و طراحان گرافیک ترجیح داده‌اند سراغ حل مسئله دیگری بروند. انجمن صنفی طراحان گرافیک بعد از سه دوره برگزاری دوسالانه «سرو نقره‌ای» که به آثار طراحان گرافیک ایران می‌پردازد، این‌روزها فراخوان چهارمین دوره آن را منتشر کرده و آبان‌ماه سال جاری نمایشگاه آن را برگزار خواهد کرد. این آب پاکی‌ست بر احتمال برگزاری دوسالانه پوستر تهران در سال ۹۴. احتمالا بلافاصله بعد از برگزاری «سرو نقره‌ای چهارم» انتخابات جدید هیأت‌مدیره انجمن صنفی برگزار خواهد شد و از آبان‌ماه ممکن است تیم جدیدی مدیریت انجمن صنفی را برعهده داشته باشد. رویکرد هیأت‌مدیره بعدی و نوع تعاملی که با حاشیه‌ها و وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی خواهد داشت، می‌تواند سرنوشت دیگری برای دوسالانه رقم بزند.
این مطلب پیش‌تر در روزنامه شرق به چاپ رسیده است.
لینک مطلب