سرو خمیده




سخن رنگ
بدیهی است نظرات مطرح شده در این یادداشت، الزامن نظر "رنگ" نبوده و "رنگ" مطالب مختلف را برای هرچه بهتر شدن فضای نقد و بررسی تحولات گرافیک ایران منتشر می نماید.
لازم به ذکر است که "رنگ" از انتشار جوابیه و نوشتار از سوی مخاطبان و صاحبنظران، در جهت حفظ این فضای مطلوب استقبال می کند.

مجله الکترونیکی "رنگ"


پوستر سرو نقره ای/ اثر: مجید عباسی
امسال خانه هنرمندان میزبان هنرمندانی بود که با شوق و امید دوباره، به دیدار نهالی آمده بودند که سال گذشته با سختی و مشقت فراوان سر از خاک، بیرون آورده بود.

رویداد سرو نقره ای قرار بود جایگاهی باشد برای معرفی و تشویق استعدادهای درخشان و ارتقاء سطح دانش و بینش جامعه نسبت به طراحان گرافیک و آثارشان. همچنین معرفی نمونه‌های موفق طراحی گرافیک و ایجاد انگیزه برای طراحان و سفارش‌دهندگان.
اما متاسفانه این رویداد، امسال با کاستی‌های فراوانی برگزار شد.
سرو نقره ای 90 با وجود تلاش‌هایی که برای برگزاری آن صورت گرفت، دارای کاستی‌ها و اشکال‌های بسیاری بود و این سئوال را در ذهن بازدید‌کنندگان پیش می‌آورد  که رویدادی که خود، اصول حرفه‌ای را رعایت نمی‌کند، چگونه می‌تواند جایگاه گرافیک را درجامعه  ارتقا دهد؟

چیدمان آثار:

یکی از ارکان و شاید مهمترین قسمت برگزاری یک نمایشگاه، نحوه چیدمان و نمایش آثاراست؛ نکته‌ای که در سرو نقره‌ای 90 کمتر به آن اهمیت داده شد.
چیدمان می‌تواند تاثیر بسیار زیادی در نگرش مخاطب نسبت به اثر داشته باشد.
دربخش «طراحی نشانه»، آشفتگی و عدم تفکیک آثار از یکدیگر، این ذهنیت را در بیننده ایجاد می‌کرد که گویا این نشانه‌ها کودکان بی‌سرپرستی هستند که در یک فضای کوچک، به‌ناچار در کنار یکدیگر قرار گرفته‌اند.
در بخش «بسته بندی» و «سایر آثار» فشردگی چیدمان به حدی بود که حتی امکان دیده شدن یک اثر، بدون تاثیر حضور همسایه‌اش، وجود نداشت و شاید بهتر بود حداقل میزهای عریض‌تری برای آنها در نظر گرفته می‌شد.
تقویم‌ها در گوشه‌ای دنج و تاریک کنار همدیگر قرار داده شده بودند. تی‌شرت‌ها هم، تا شده، بدون اینکه به طراحیشان اهمیت داده شود، همانند فروشگاه پوشاک بر روی یک میز، چیده شده بودند. کاتالوگ‌ها و صفحه‌آرایی‌ها به سختی می‌توانستند ورق بخورند و دیده شوند؛ درحالی‌که به نظر می‌رسید در فضای موجود امکان نمایش بهتر آثار وجود داشت.

فراخوان:
دبیر نمایشگاه در مراسم افتتاحیه به این نکته اشاره کرد که: «در انتخاب آثار، تا جای ممکن از ورود آثاری که دارای تایپ فیس لاتین بوده‌اند، جلوگیری کردیم.»
آیا اثری که دارای تایپ فیس لاتین است نشان دهنده عدم توانایی طراح در استفاده از فونت فارسی است؟ یا این اثر، نمی‌تواند واقعیت گرافیک حرفه‌ای ایران باشد؟
آیا طراحان گرافیک نباید برای کالاهای صادراتی لوگو، کاتالوگ و آگهی طراحی کنند؟ و اگر طرح خلاقانه‌ای با شرایط مذکور ارائه دادند، نباید انتظار تشویق داشته باشند؟
از تمام این‌ها که بگذریم، آیا نمی‌بایست این شرط سرنوشت‌ساز، در فراخوان مطرح می‌شد تا طراحان، آثاری با این مشخصات را ارسال نکرده و اسباب زحمت هیات انتخاب را فراهم نمی‌کردند و همچنین شانس خود را برای ارسال اثری دیگر از دست نمی‌دادند؟
اصولا این«جای ممکن» کجاست؟!

قضاوت:
داوری از مباحثی است که همواره جای بحث و گفتگو دارد. اصلا موضوع شیرینی است برای به چالش کشیدن یک رویداد. اما در سرو نقره ای ‌امسال، ‌قضیه کمی متفاوت بود.
یکی از ایرادهای اساسی که به داوری می‌توان گرفت، عدم حضور یکی از داوران در جریان داوری بود، که پرسش‌هایی را به‌وجود می‌آورد.
آیا داور غایب نسبت به داوری این رویداد تعهدی نداشته؟ آیا برای داور غایب امکان حضور در جلسه داوری مهیا نشده؟ آیا داور غایب به دلایلی نتوانسته در جلسه حضور داشته باشد و جریان داوری بدون جایگزین کردن شخص دیگری، با 4 رای به کار خود ادامه داده؟
مسلما اعضای انجمن صنفی طراحان گرافیک حق داشته‌اند از شرایط داوری این دوره مطلع شوند.
اگر این نمایشگاه واقعیت کار طراحان گرافیک حرفه‌ای ایران است و اگرسفارش‌های واقعی و منتشر شده، معیار انتخاب آثار بوده و به قول رییس انجمن: «این نمایشگاه فضایی است که به کار و استعداد جوانان نور می‌تاباند.» پس این جمله که: «در این بخش داوران هیچ اثری را شایسته دریافت جایزه ندانستند.» چه معنایی می‌تواند داشته‌باشد؟
آنچه که از گفته‌های هیات داوران استنباط می‌شود این است که معیار سنجش، چیزی خارج از بضاعت گرافیک حرفه‌ای ایران بوده است، که در این صورت، باید پرسید که ملاک سنجش چه بوده و چرا در فراخوان مشخص نشده است؟
آیا این نمایشگاه دارای موضوع خاصی بوده که در چندین بخش هیچ طراحی نتوانسته به‌خوبی موضوع را به تصویر بکشد؟ آیا داوران در برخی بخش‌ها دارای تخصص کافی نبوده‌اند؟ و یا شاید هم به دلیل عدم حضور داور غایب، داوران نتوانسته‌اند به یک دیدگاه مشترک برسند.

و در نهایت:
سعدی، حافظ، فردوسی در ابیات خود از «سرو» سخن می‌گویند. البته در زمان آن‌ها سروها سبز بودند و راست قامت؛ نقره‌ای نشده بودند و خمیده. باید گفت که اگر سرو نقره‌ای، قرار بوده آیینه یا ویترین عملکرد یکساله طراحی گرافیک ایران باشد، با وجود چنین ابهامات و سوالات فراوان، به نظر نمی‌رسد که به هدف خود دست یافته باشد.

ایمان آل مظفر

زمان انتشار: ۲۱:۳۸ ۱۳۹۵/۹/۲۸

ارسال نظر
نام و نام خانوادگی
ایمیل

قوانین ارسال نظر

نظراتی که حاوی توهین باشند، منتشر نمی‌شود
لطفا از نوشتن نظرات خود به صورت حروف لاتین (فینگلیش) خودداری کنید

متن