عکس: الهام اسحقی
مجله الکترونیکی رنگ در راستای ایجاد فضای نقد و نظر و گفتگو٬ میزگردی را با حضور رییس هیات مدیره انجمن صنفی طراحی گرافیک ایران و دبیر رویداد سرو نقره‌ای را برگزار کرد که اکنون در چند بخش آن را منتشر خواهد کرد.
در این میزگرد آقایان علی رشیدی و مهدی سعیدی به سوالات شورای سردبیری رنگ متشکل از بهراد جوانبخت٬ احسان رضوانی و شهاب اشتری پاسخ دادند.
رضوانی: مشارکت اعضا بر اساس چیزی که تا به حال گفته شده در دو بخش پیش کسوتان و جوان‌ترها مطرح شده است. سوال اینجاست که هیات مدیره برای افزایش مشارکت اعضا - با توجه به بیانیه انتخاباتی خود که از قبل از انتخابات هیات مدیره، توسط گروه شما اعلام شد - بعد از یک‌سالی که پشت‌سر گذاشته چه کرده‌است؟ یکی از تاکیدات گروه شما افزایش مشارکت بود؛ در حال حاضر هیات مدیره چه مجرای هدفمندی را به این منظور فراهم کرده‌است؟
رشیدی: واقعیت این است که من مشارکت را خیلی در ملاقات حضوری و فیزیکی نمی‌بینم. من فکر می‌کنم انجمنی که ١٢٠٠عضو دارد و می‌خواهد اقدام به گسترش فعالیت‌های خود نماید، نمی‌تواند مشارکت فیزیکی را گسترش دهد. مشارکت اولیه و انتظار ما از اعضا درگیر‌شدن در حرکت‌های انجمن است. اعضای انجمن باید در سیاست‌گذاری بدنه‌ی انجمن درگیر شوند.
در نتیجه، ما خیلی علاقه داریم که این کار الکترونیکی انجام شود. هزینه و سرمایه‌گذاری زیادی روی وب‌سایت داشته‌ایم تا باعث درگیر شدن اعضا در انجمن شود. البته ما نیاز داریم که اعضا در فعالیت‌های انجمن مقداری هم حضور فیزیکی داشته باشند و برای این مساله هم مجراهایی درنظر گرفتیم و امیدواریم بتوانیم یک مقدار گردهمایی‌ها را پر‌رنگ‌تر کنیم. به‌همین منظور در مقیاسی کوچک‌تر، جریان «یک فنجان چای» را مطرح کرده‌ایم و هر دو ماه یک‌بار ٣٠ نفر از اعضا می‌توانند داوطلبانه در جلسه انجمن شرکت کنند و به بیان نظرات و انتقاداتشان بپردازند.«جهت اطلاع» را هم احیا کردیم که فکر می‌کنم اگر وب‌سایت به‌خوبی جلو برده شود، در آینده «جهت اطلاع» می‌تواند به صورت الکترونیکی ارایه شود. ما در دوره‌ی جاری گفتیم که هیات مدیره حق ندارد در این سه سال هیچ‌گونه کار طراحی و دبیری انجام دهد و باید در این موارد از اعضای دیگر استفاده کند. در «سرو نقره‌ای» یکی از اعضای فعلی که در گذشته هم حضور داشت، نظرش این بود که حتماً دبیر این رویداد یکی از اعضای هیات مدیره باشد تا مسایل راحت‌تر به جلو حرکت کند. ولی ما آگاهانه فکر کردیم و به این نتیجه رسیدیم که باید از آقای «سعیدی» استفاده کنیم.
البته از یک لحاظ درست می‌گفتند چون ما با آقای سعیدی تا پیش از این موضوع کار نکرده بودیم و نمی‌دانستیم ایشان چه روش، خصلت و شخصیتی دارند. ممکن بود در مواردی با نظرات ایشان موافق یا مخالف باشیم.
ولی به نظر من ما می‌توانیم این مسایل را حل کنیم و حل کردیم. ما نیاز داریم در زمینه روابط عمومی و آموزش هم از مشارکت اعضا استفاده کنیم اما همان‌طور که گفتم باید اجازه داد ابتدا به یک سیاست روشن برسیم.رضوانی: در مصاحبه‌ای که در «جهت اطلاع» داشتید، فرمودید انجام کارهای یک سال گذشته توسط اعضایی انجام شده که اغلب آنها خارج از هیأت مدیره هستند. این موضوع می‌تواند حاشیه‌هایی به دنبال داشته باشد. از یک طرف تا جایی که بنده مطلع هستم انجمن تا به حال اعلام نکرده که این کارها در چه حوزه و چه محدوده‌ای بوده و این اعضا چه کسانی بوده‌اند. محدوده‌ی فعالیت‌ها، مسئولیت‌ها واختیاراتشان چه بوده؟ باید اشاره کنم این موضوع - درست یا غلط - باعث شده که مقداری حس عدم شفافیت در دورهمی‌ها شنیده شود. قصد شما در انتقال بار انجمن به مشارکت غیرحضوری در شبکه‌های اجتماعی، در رونمایی اولیه وب‌سایت جدید انجمن مشخص شد؛ اما واقعیت این است که انجام بسیاری از کارها احتیاج به حضور فیزیکی دارد و هنوز یک مجرای هدفمند مانند کمیته‌ها تا این تاریخ وجود ندارد.
رشیدی: به‌این صورت که شما می‌فرمایید، خیر. بحث ما در هیات مدیره این است که هر کس بخشی از کار را در دست گیرد و خودش سازمان خودش را تشکیل دهد و به امور مربوطه بپردازد. من به عنوان رییس هیات مدیره در تمام مسایل انجمن درگیر نیستم و نمی‌خواهم باشم. برای مثال آقای امین‌الهی که خزانه‌دار انجمن هستند خودشان در جریان همه موارد پرداخت‌ها و … هستند و اگر از من بخواهند چیزی را امضا کنم، حتماً چشم‌بسته این‌کار را خواهم کرد یا در امور نمایشگاه‌ها که خانم تشکری مسئول آن هستند، بنده دخالتی نمی‌کنم.طبیعی است در اطراف ما افراد متخصصی هستند که آنها را می‌شناسیم و گاهی هم افرادی هستند که هنوز کشفشان نکرده‌ایم و خیلی علاقه‌مندیم که این افراد خودشان قدم اول را بردارند تا ما بتوانیم از این فرصت استفاده کنیم. زیرا انجمن به هیچ نهادی وابسته نیست. واقعاً اینطور نیست که بگوییم ما با آقای سعیدی از سالیان دور، دوست و یار قدیمی بودیم تا به انتخاب دبیر رسید. نام ایشان را تایید کردیم. ما در جلسات در این زمینه به اجماع رسیدیم.
برای مثال، طراحی «جهت اطلاع» را آقای قاضی‌مراد هر بار به یک طراح سفارش می‌دهد و در این میان اگر ما بتوانیم این ویترین را در اختیار افراد علاقه‌مند بگذاریم، بسیار خوب است. البته در مواردی هم پیش می‌آید که دوستان اظهار علاقه می‌کنند و بعد از پنج روز می‌بینیم که هیچ کاری صورت نگرفته است و خود این موضوع می‌شود یک معضل. بعضی وقت‌ها فکر می‌کنیم اگر تیم ثابتی روی این ماجرا فعالیت کنند خروجی بهتری خواهد داشت. اما در ادامه به این نتیجه می‌رسیم که مشکلات را به گردن بگیریم تا گستردگی فعالیت بیشتر شود.
اشتری: پیش از این با آوردن دلایل گوناگون در زمان آقای مثقالی درب کمیته‌ها بسته شد و این کمیته‌ها همگی منفعل شدند. اما در زمان انتخابات هیات مدیره، گروه‌های حاضر در بیانیه‌ها به صراحت اعلام کردند که کمیته‌ها را فعال می‌کنند. سوال اینجاست که چرا بعد از گذشت یک‌سال کمیته‌ها فعال نشده‌اند؟
رشیدی: واقعیت این است که همیشه بین ما این کش و قوس بوده که آیا کمیته‌ها باید باشند یا نه. به نظرم جلسات کمیته‌ها با هیات مدیره کمی وقت‌گیر بود. ما به این نتیجه رسیدیم که کمیته‌ها باید باشند اما اینکه از آنها چه‌طور باید استفاده کرد برای ما مساله بوده‌است.
واقعیت این است که وقتی سال گذشته کار را آغاز کردیم آنقدر کارهای متفاوت انجام دادیم که بعضی اتفاقات کمرنگ ماند. البته نه اینکه از بین رفته باشد اما مستمر نبوده. برای مثال بر اساس شرایط، کمیته‌ای تشکیل شده مانند کمیته روابط عمومی، برای فراخوان «نشان اردیبهشت» و دوستانی هم در آن فعالیت کردند. اما همیشه این کش و قوس بودن یا نبودن کمیته‌ها در ما بوده. اکنون به این نتیجه رسیدیم که کمیته روابط عمومی واقعاً نیاز انجمن است و بار زیادی را از روی دوش ما برخواهد‌داشت. به‌عنوان جمع‌بندی هم می‌گویم که در پاسخ به سوال خواستن یا نخواستن کمیته‌ها، جواب ما حتماً خواستن است اما شکل آن را به زودی اعلام خواهیم کرد. دوستانی هم می‌پرسند که چرا کمیته‌های تخصصی مانند کمیته پژوهش را از بین بردید و ما به آنها پاسخ دادیم که ما از بین نبردیم بلکه از بین رفته بود.
اشتری: یعنی هیات مدیره قبلی بدون نظر‌خواهی، این کمیته‌ها را منحل کرده بود؟
رشیدی: دقیقاً! وقتی ما آمدیم این کمیته‌ها نبودند. اتفاقات زیادی سر راه ما قرار داشت. شروع کار پر‌تنش بود و تا به خودمان بیاییم به نمایشگاه موزه رسیدیم و آن را برگزار کردیم. بعد هفته‌ی گرافیک و سپس «سرو نقره‌ای». واقعاً اینطور نیست که ما نخواهیم کمیته‌ها را فعال کنیم و اشاره ما هم در بیانیه به این موضوع بسیار جدی بود. اتفاقاً سیاست اولیه ما مخالف با سیستم دوره قبلی بود زیرا پای همه از انجمن در آن دوران بریده شد و الان هم از همکارانمان می‌خواهیم که برگردند و در کنار انجمن باشند.
اشتری: موضوع این است که شما به صراحت در بیانیه به این نکته اشاره کردید و انتظار عمومی این بود که این اتفاق تا کنون عملی شده باشد. البته شاید دلیل این تصمیم را باید پیشتر از آقای مثقالی می‌پرسیدیم.
رشیدی: ابتدا من باید از آقای مثقالی در این میان دفاع کنم به این جهت که ایشان دوره‌ی بسیار سختی را پشت سر گذاشتند. در آن زمان تمام N.G.Oهایی که مستقیماً در مسیر دولت نبودند یک به یک تعطیل می‌شدند و انجمن ما هم خیلی تهدید شد. ایشان اتفاقاً به خوبی با ایجاد شرایط سکون در انجمن، اجازه حذف آن را از کسانی که تمایل به حذف انجمن داشتند گرفتند.
اشتری: یعنی حذف کمیته‌ها استراتژیک بوده؟
رشیدی: بله باید این اتفاق می‌افتاد.
رضوانی: اگر توجه داشته‌باشید در آن دوران دلایل دیگری مانند هزینه‌بر بودن کمیته و حتی «جهت اطلاع» برای حذف عنوان شد.
رشیدی: نه، توجه داشته باشید که آقای مثقالی لزوماً در چهارچوب انجمن - مانند گذشته - قرار داشتند و موافق آن بودند. اما ایشان نظرشان این بود که فقط و فقط باید فعالیت صنفی کرد. بنده مطلع هستم که ما چقدر مشکلات سیاسی داشتیم. شما هم می‌دانید تا زمانی که آقای احمدی‌نژاد عوض نشده بود کسی امکان مطرح کردن این موارد را نداشت. اکنون که دولت عوض شده آسوده می‌گوییم که در ۸ سال گذشته چه بلایی سر ما آورده‌شد. ایشان وقتی می‌گویند هزینه داشت، الزاماً به هزینه مالی برنمی‌گردد و هزینه سیاسی هم در آن دخیل است.در ادامه هم باید بگویم ما در بیانیه‌مان هیچ وقت نگفتیم که کمیته‌ها را مانند گذشته فعال خواهیم کرد. معتقدم در ۱۵ سال گذشته فقط کمیته موزه توانسته کار اصولی صورت دهد. من خودم یکی از اعضای همین کمیته‌ها بودم و معتقدم ما کاری نکردیم و نتوانستیم هم بکنیم. بعد از چند جلسه تعداد کم می‌شد.
رضوانی: شما در کدام کمیته فعالیت می کردید؟
رشیدی: من رییس کمیته انتشارات بودم و همین «جهت اطلاع» هم آن زمان بوجود آمد و به همین دلیل است که من به عنوان مدیرمسئول آن معرفی شده‌ام.
رضوانی: به‌نظر می‌آید در این یک‌سال نوسانی در صحبت‌های هیات مدیره اتفاق افتاده است. توجه شما را به بیانیه گروه‌تان جلب می‌کنم که یکی از ارکان آن تشکیل کمیته‌ها بود و البته توضیح زیادی هم داده نشده بود در این بیانیه. بنده و آقای جوانبخت هم در یکی از شماره‌های جهت اطلاع یادداشتی را منتشر کردیم و به این نکته اشاره کردیم و گفتیم عبارت «جهت جلوگیری از اتلاف هزینه و نیروی انسانی»، عبارت کوچکی است برای حذف یک رکن اساسی بیانیه شما. سوال اینجاست که آیا گروه شما در موقع تنظیم بیانیه خود به این موضوع فکر نکرده بود یا در این مدت اتفاق خاصی افتاده است؟ هم‌اکنون نیز می‌فرمایید که قرار است فعالیت کمیته‌ها از سر گرفته شود ولی با نگاه و سیاست جدید.
رشیدی: شما این موضوع را در نظر بگیرید که ما علاقه داریم همکارانمان در فعالیت‌های انجمن هرچه بیشتر حضور داشته باشند. حالا این به چه شکل باشد و اسم آن کمیته، گروه و یا هر چیز دیگری باشد. ولی اگر نظر شما درباره کمیته‌ها همان چیزی است که پیش از این بوده باید بگوییم که ما نظر موافقی نداریم. ما در سیستم مدیریتی جدید انجمن باید بدانیم که چقدر زمان از همکاران گرفته می‌شود و بازدهی آن چقدر است. برای راه‌انداختن هر کمیته هم باید برنامه داشته باشیم.راحت بگویم همکاران علاقه دارند بیایند و دور هم چای و شیرینی بخوریم و چند ساعتی با هم باشیم. ولی این مشارکت نیست. ما خوشحال می‌شویم از این دورهمی‌ها اما اگر قرار است کاری انجام شود باید برنامه داشته باشیم. باید بدانیم دفعه بعد که جمع شدیم برنامه چیست.
بخش سوم گفتگو بزودی منتشر خواهد شد
مشاهده بخش اول گفتگو