فرمولی برای آسیب‌شناسی تعرفه پیدا نکرده‌ایم




به گفته‌ی اکثریت اعضای انجمن صنفی طراحان گرافیک، تعرفه‌هایی که این انجمن برای طراحی‌ها تعیین کرده، در بسیاری از موارد کاربردی نیستند و طراحان نمی‌توانند دستمزدهایشان را مطابق تعرفه از سفارش‌دهندگان بگیرند. علاوه بر این، تناقض‌هایی در تعرفه‌ها وجود دارد که باعث سردرگمی طراحان می‌شود. برای آگاهی بیشتر از خط مشی انجمن صنفی در تعیین تعرفه‌ها، با علی رشیدی، به‌عنوان رئیس انجمنی که کار تعیین تعرفه‌ها را به‌عهده دارد گفت‌وگو کرده‌ایم.

روند تعیین قیمت تعرفه چگونه بوده و خدمات بر چه مبنایی قیمت‌گذاری شده‌اند؟
تعیین قیمت‌ها سنتی است. یعنی اینکه تعرفه‌های گذشته که از هیأت مدیره‌ی قبلی به دستمان رسیده را هر سال با توجه به تورم و سایر شرایط جامعه چند درصد افزایش می‌دهیم. تعرفه‌ی افزایش‌یافته را در سال بعد ابلاغ می‌کنیم. مگر اینکه در بعضی موارد، افرادی که مورد مشورت قرار می‌گیرند (که طیف افراد شرکت‌کننده در نظرسنجی را گسترش داده‌ایم) نظر خاصی راجع به چند مورد داشته باشند. در غیر این صورت روال بر همان اساس است که گفتم.

شما هیچ‌وقت تعرفه را بازنگری نکرده‌اید که ببینید آیا هیأت مدیره‌ی قبلی مبنای اشتباهی در تعیین قیمت‌ها داشته باشند یا در کل تعرفه با ایراداتی مواجه باشد؟
نظر شخصی من این است که تعرفه سندی است که شاید بتواند در برابر سفارش‌دهندگان دولتی از حق اعضای انجمن دفاع کند. ما در سیستم انجمن طبقه‌بندی مشاغل نداریم و تمام طراحان در این تعرفه یکسان دیده می‌شوند. آسیب‌شناسی این ماجرا بسیار سخت است. اگر قیمت‌ها را پایین بیاوریم طراحان قدیمی معترض خواهند شد و اگر قیمت‌ها را بالا ببریم طراحان جوان برای دریافت هزینه با کارفرماها به مشکل می‌خورند. بحث شهرستان‌ها خود موضوع ویژه‌ای است که مشکل اصلی طراحان گرافیک در شهرستان‌ها است. می‌خواهیم این معضل را برطرف کنیم اما فرمولی برای آسیب‌شناسی تعرفه پیدا نکرده‌ایم. نمی‌دانیم اگر بخواهیم تعرفه‌ی جامعی ایجاد کنیم چه باید بکنیم تا این تعرفه بتواند جواب‌گوی نیاز بخش عمده‌ای از اعضای انجمن باشد.

فکر می‌کنید چند درصد از طراحان براساس تعرفه‌ی رسمی انجمن فعالیت می‌کنند؟
طراحان با بیش از ۵ سال سابقه می‌توانند با این تعرفه فعالیت کنند. اینکه خودشان طبق تعرفه کار می‌کنند یا نه موضوع دیگری است اما نظر من این است که می‌توانند بر این مبنا فعالیت کنند.

پس چرا در بسیاری از موارد طراحان باسابقه نیز با قیمتی بسیار پایین‌تر از کف تعیین‌شده در تعرفه فعالیت می‌کنند؟
بستگی به خود طراح دارد. من اگر سابقه‌ی کار کمتری داشته باشم در مقابل تعرفه انعطاف بیشتری دارم. اگر سفارش‌دهنده معروف و مشهور باشد طراح ممکن است تخفیف بیشتری بدهد تا کار را در سابقه‌اش داشته باشد. از این دست مسائل بسیار است. برای همین می‌گویم تعیین فرمول برای تعرفه‌ی جامع کار بسیار مشکلی است. من می‌دانم طراحان نمی‌توانند برای طراحی جلد، قیمت‌های تعرفه را دریافت کنند. اما واقعیت این است که قیمت‌ها هم برای یک طراح متخصص عجیب و غریب نیستند. ۵ میلیون تومان برای طراحی آرم مؤسسه‌ای که می‌خواهد سال‌ها از آن استفاده کند رقمی نیست.

آیا پیش‌کسوت‌ها در نسبت با جوانان به تعرفه پایبندتر هستند؟
این موضوع ربطی به پیش‌کسوتان و جوانان ندارد. سفارش‌دهنده به سبب اینکه می‌تواند کار را با قیمت کمتری به طراح دیگری سفارش بدهد همواره سعی می‌کند از هر طراحی تخفیف بگیرد. اگر ۶۰ درصد از اعضای انجمن، تعرفه را زیر پا نگذارند و تخفیف ندهند کم کم این تعرفه جا می‌افتد. الان تمام سازمان‌ها یک نسخه از تعرفه را در اختیار دارند. می‌خواهند بدانند از چه رقمی چانه‌زدن را شروع کنند. مثلاً اگر ما هزینه‌ی طراحی آرم را ۱۰ میلیون تومان قرار داده بودیم آنها چانه‌زنی را از  این رقم شروع می‌کردند نه از ۵ میلیون تومان.

یعنی شما رقمی را تعیین کرده‌اید که پس از چانه‌زدن مشتریان، باز هم عدد قابل قبولی برای طراحان باقی بماند؟
این تعرفه یک مبنا را تعیین کرده است. تا چهار سال قبل کسی همین مبالغ کمی را که الان طراحان دریافت می‌کنند به آنها پرداخت نمی‌کرد. موفقیت تعرفه در تعیین کف قیمت بوده که طراحان پس از دادن تخفیف هم از یک رقم معقول پایین‌تر نیایند. البته من فکر می‌کنم اگر طراحان محکم پای این قیمت‌ها ایستادگی کنند می‌توانند آن را دریافت کنند.

در هر صنفی افرادی هستند که کار را با با کیفیت پایین‌تر و قیمت نازل‌تر ارائه کنند. اما طراحان در برابر این افراد نباید انعطاف نشان بدهند. این طراحان هستند که باید به مشتری بگویند اگر تخفیف می‌خواهی باید بروی سراغ کسانی که با کیفیت پایین‌تر کار را انجام می‌دهند و اگر کیفیت من را می‌خواهی باید رقم تعرفه را پرداخت کنی. نه اینکه طراح به دلیل حفظ سفارش کار، قیمت را پایین بیاورد. چرا این اتفاق نمی‌افتد و همه تخفیف می‌دهند؟
البته چند نفر از پیشکسوتان در همین چند ماه گذشته به من انتقاد کردند که شما با تعیین قیمت برای خدمات، به ما اجازه نمی‌دهید که از مشتری رقم بیشتری دریافت کنیم. آنها می‌توانند برای طراحی یک آرم ۱۵ میلیون تومان دریافت کنند در حالی که ادعا می‌کنند تعرفه جلوی این کار را کرفته است. سفارش‌دهنده به آنها می‌گوید انجمن نرخ را ۵ میلیون تومان تعیین کرده و شما چرا می‌خواهید رقم بالاتری دریافت کنید. هرچند ما اعلام کرده‌ایم و در تعرفه هم ذکر شده که تمام این ارقام، قیمت پایه هستند و بسته به شرایط، طراح می‌تواند هزینه‌ی بیشتری طلب کند.
نکته‌ی بعد این است که اغلب سفارش‌دهندگان فرق کار خوب و بد را نمی‌دانند. اما نام طراحان بزرگ را شنیده‌اند و گمان می‌کنند اگر یک فرد صاحب‌نام آرم مجموعه‌اش را طراحی کند حتما آرم خوبی خواهد شد. کار معیار نیست. افراد و نام‌ها معیار شده‌اند. بین پیش‌کسوتان هم کسانی هستند که کار درجه‌یک انجام نمی‌دهند اما ارقام خیلی بالایی دریافت می‌کنند.

شما به تناقضات تعرفه واقف هستید؟ قیمت طراحی بروشور و کاتالوگ با هم نسبتی ندارند. قیمت طراحی جلد کاتالوگ و مجله و کتاب با هم هیچ نسبتی ندارند. همین موضوع در مورد نشانه و نشانه‌ی اپلیکیشن صدق می‌کند. دلیل این تناقضات چیست؟
در این موارد تصصمیماتی گرفته‌ایم که یکی از آنها تعیین دستمزد ساعتی برای طراح است. این اتفاق می‌تواند قیمت‌ها را برای سفارش‌دهنده‌ها ملموس‌تر کند. این اشکالاتی که عنوان کردید هم وجود دارد و در حال بازبینی است. اما باید توجه داشته باشید که ناشران برای جلد کتاب نمی‌توانند مثل بروشور و کاتالوگ هزینه پرداخت کنند. اما در مورد تفاوت کاتالوگ و بروشور حق با شماست و در حال بازنگری هستیم.
زمان انتشار: ۲۱:۳۸ ۱۳۹۵/۹/۲۸

ارسال نظر
نام و نام خانوادگی
ایمیل

قوانین ارسال نظر

نظراتی که حاوی توهین باشند، منتشر نمی‌شود
لطفا از نوشتن نظرات خود به صورت حروف لاتین (فینگلیش) خودداری کنید

متن