انجمن طراحان گرافیک مشهد، پس از ٤٠ سال هنوز در آغاز راه


روزنامه ی خراسان در گفت
هفته گذشته طی فراخوانی در صفحه هنرهای تجسمی از خوانندگان و فعالان رشته گرافیکگوهایی جداگانه به بررسی دلایل منسجم نبودن انمجمن طراحان گرافیک مشهد پرداخته است.
متن این گفتگوها بدین شرح است:

خواستیم، باتوجه به برگزاری همایش بزرگ روز گرافیک که منجر به این شد تا پس از سال ها تعدادی از فعالان این رشته اعم از جوان و پیشکسوت، دانشگاهی و تجربی و ... دور هم جمع شوند و این روز را گرامی دارند، به این سوال ما پاسخ دهید که پس چرا این جماعت عظیم و پرشور هنوز نتوانسته اند تشکلی قدرتمند و انجمن یا صنفی خاص با حضور همه اعضا تأسیس کنند.
تعداد بسیار زیادی مطلب و پیشنهاد به ایمیل روزنامه فرستاده شد، اما متأسفانه اکثر پاسخ ها از منظر و نگاه شخصی و فاقد نگاهی جامع و تخصصی بود؛ لذا با تشکر و قدردانی از کلیه این عزیزان تصمیم گرفتیم تا با ٣ تن از اساتید دانشگاه و صاحب نظر رشته گرافیک، این مقوله را به بحث و گفت وگو بگذاریم. از این رو در ٣ مکان و زمان متفاوت با این عزیزان تماس گرفتیم و در این رابطه سوال کردیم که چرا طراحان و فعالان گرافیک مشهد هنوز پس از ٤ دهه فعالیت نتوانسته اند یک تشکل، صنف و یا اتحادیه ای قوی، قدرتمند و فعال تشکیل دهند تا از مواهب و مزایای این گونه انجمن ها بهره مند شوند و چه راهکار و پیشنهادی را برای حل این مشکل مطرح می کنید؟
ما در صفحه هنرهای تجسمی خراسان وظیفه خود دانستیم تا با طرح این مسئله، قدمی هرچند کوچک در جهت اعتلای این رشته برداریم؛ حال نوبت متولیان امر، مسئولان ذی ربط، طراحان گرافیک و اساتید گرانقدر این رشته است که مشکلات را موشکافی کنند و راه حلی موثر و جامع برای آن ارائه دهند.

علی عابدی، مدرس گرافیک:
من صادقانه و براساس دو دهه حضورم در این رشته و تجربیات و دیده هایم (نه شنیده ها) آن چه را گمان می برم پاسخ این پرسش است به نگارش درآورده ام.
گرافیک، صنعتی نوپا در ایران بود و حضور این صنعت در مشهد پیشینه ای کمتر از آن در پایتخت دارد. حضور متخصص این پدیده (متخصص به معنای کاربلد، چه دانشگاهی و چه تجربی) در مشهد پیشینه ای کمتر از چهار دهه دارد؛ به ویژه اثرگذاری آن در جامعه و شناخت مردم از صنعت گرافیک و گستره اش در دو دهه اخیر نمودی بارزتر یافته است و عاملان و کارگزاران این مورد وجوه گوناگون آن را بیشتر نمایان کرده اند. بالطبع عمر کوتاه گرافیک در کشور، انجمن های شکل گرفته در ایران و در این زمینه نیز پیشینه ای نه چندان درازمدت دارند. در اواخر دهه ٧٠ به همت پیشکسوتان گرافیک کشور، انجمنی تحت عنوان انجمن طراحان گرافیک ایران، در تهران شکل گرفت و با عضوگیری هایی محدود دارای اعضایی رسمی، علی البدل و افتخاری شد و تا حدودی نمایه نخستین یک انجمن را در سیمای خود یافت. کوتاه مدتی پس از آن طراحان گرافیک مشهد که خود نیز از اعضای انجمن صنفی مذکور بودند، برآن شدند تا شاخه خراسان انجمن را در مشهد فعال کنند، شتاب و انرژی مصرف شده در آغاز کار سبب شد تا این مورد به سرعت انجام پذیرد ولی افسوس که فرجام، آن چیزی نبود که بانیان این امر پیش بینی کرده بودند.
فعالیت شاخه خراسان نه تنها عقیم ماند که با ناراحتی پایتخت نشینان و گلایه ایشان از عملکرد شاخه خراسان همراه بود و نتیجه آن شد که تا مدت ها ذهنیتی منفی از قشر راپید به دست مشهدی (طراح گرافیک) در سیاست گذاری های انجمن صنفی رسوب کرد. اما آن چه در آن زمان روی داد، امروز نیز مانع شکل گیری یک گروه منسجم از طراحان گرافیک در شهر مشهد شده است: بی توجهی به هویت طراحان گرافیک در تشخیص امکان یا امکان نداشتن حضور ایشان در این گروه فرضی معضل اصلی ناکام ماندن شکل گیری آن است. طراح گرافیک کیست؟ آیا هر مدیر موسسه تبلیغاتی می تواند نام طراح گرافیک را با خود یدک بکشد؟ آیا هر که چند طرحی بر کاغذ آورد، آن که چند کلاسی دارد و شاگرد و دانشجویی و ... طراح گرافیک نام می گیرد؟ اشاره به این نکته ضروری است.
در این نگارش هدف به اوج بردن گرافیک و افزایش پرستیژ آن نیست، بلکه تنها انگشت گذاردن بر معضلی است که درگیر آن هستیم. من به شخصه صاحب نظر نیستم و هیچ یک از گزینه های پیشین را به تنهایی به عنوان معیاری بر طراح گرافیک بودن، مورد اشاره قرار نمی دهم. اما تصور می کنم برای شکل گیری جامعه گرافیک و هر جامعه و صنف دیگری باید گونه ها با یکدیگر سنخیت داشته باشد و اگر غیر از این است به ضرورت مدیریتی فردی یا گروهی باید این جمع ناهمگون را هدایت و راهبر باشد، که چنین موردی را در پایتخت شاهدیم. و حال که سخن به جامعه گرافیک ایران (پایتخت) رسید کلام آخر را می گویم، اگر چه این کلام آخر شاید اگر در آغاز نگاشته می شد، نگارش به این درازا نمی کشید: به راستی چه اصراری است که مشهد جامعه گرافیک داشته باشد، بگذاریم طفلی که در قلب ایران سزارین شد، رشد کند، بالنده شود و آرزومند باشیم بهینه پرورش یابد، آن گاه در جست وجوی برادری کوچک برایش باشیم.

علیرضا جهانمرد - مدرس گرافیک
قبل از این که بخواهیم دلایل را دسته بندی کنیم این توضیح ضروری به نظر می رسد که تشکل هایی در گرافیک مشهد بوده و هست. برخی رسمی تر و اعلام شده و برخی غیررسمی و دوستانه و بدون بوق و سرنا. این تشکل ها اهداف متنوعی را نیز دنبال می کردند، از صنفی و تجاری گرفته تا فرهنگی و آموزشی حتی صرفا تفریحی. اما دلایل نبود یک «تشکل قوی، فراگیر و ماندگار» را شاید بتوان این چنین بیان کرد:
١ - اشتغال همکاران به امر آموزش و کار حرفه ای و بازار به صورت تمام وقت از یک طرف و دوستی، رفاقت و یک رنگی دوستان نسبت به هم از طرف دیگر باعث شده است تا نیاز به وجود تشکل خاصی احساس نشود.
٢ - شکل گیری هر جمعیت و انجمن نیاز به اتفاقات و حوادثی به عنوان مقدمات کار دارد که در مورد گرافیک مشهد این مقدمات تازه در حال شکل گیری است و می توان امیدوار بود که اگر حرکت منطقی و حساب شده ای شروع شود به یک تشکل محکم، فراگیر و ماندگار دست یابیم.
٣ - کار گرافیک بنا بر ساختارهای درونی خاص خود، نوعی استقلال شخصیتی و فکری به هنرمند طراح گرافیک می بخشد. این احساس استقلال باعث می شود همکاران در تشکلی که از طرف سازمان ها و نهادهای مشخص ایجاد می شود، از خود رغبتی نشان ندهند و به عبارتی علمداری سازمانی را نپذیرند، بدون تردید تشکلی که از طرف خود همکاران شکل بگیرد، می تواند مورد اقبال بیشتری واقع شود.
٤ - نبود شناخت کافی نسبت به کارگروهی و گاه نوعی بدگمانی نسبت به نتایج آن و نیافتن نقاط مشترک حرفه ای همکاران، خود یکی از دلایل شکل نگرفتن تشکل مورد نظر است.
این که چه کنیم تا تشکل مورد نظر صورت واقعی به خود گیرد می توان پیشنهادهای زیر را بررسی کرد:
١ - با مطالعه و بررسی انجمن ها، سندیکاها و تشکل های قوی از نظر ساختاری و اساس نامه به تشکیلاتی دست یابیم محکم و فراگیر و ماندگار.
٢ - تشکیل اتاق فکر برای شناخت کارگروهی، بایدها و نبایدها، وظایف و حدود اختیارات اعضا، اهداف سازمان و موارد دیگر. ما باید در مورد مسائل مذکور حساسیت و دقت نظر کافی به عمل آوریم چرا که ایجاد یک تشکیلات خیلی هم سخت نیست، ماندگاری آن مهم است.نمی خواهیم تشکیلاتی داشته باشیم زودگذر و متزلزل. به خاطر داشته باشیم فراگیر و ماندگار بودن تشکیلات به میزان تحت نظری که در هنگام تشکیل آن به عمل آمده است، برمی گردد.
٣ - سعی نکنیم دایره ای خیلی بزرگ رسم و همه را به درون آن دعوت کنیم. دایره ها را کوچک تر رسم کنیم تا اعضایی با مشترکات بیشتر گردهم جمع شوند و زمان طولانی تری به کار حرفه ای و اهداف سازمان بپردازند.
٤ - و بعد از همه این اندیشه ها و تفکرات و محاسبات و مطالعات شاید دیگر وقت آن رسیده باشد که «یاعلی» گوییم.

مهدی اشراقی مدرس گرافیک
مهم ترین دلیلی که ما انجمن یا صنفی قوی و قدرتمند نداشته ایم این است که هنوز خودمان نخواسته ایم. باید تحمل داشت، نباید با برخی برخوردهای کوچک و انتقاد و تفاوت سلیقه به هم ریخت، باید پشتوانه هم باشیم قرار نیست که همه از کار همدیگر خوشمان بیاید و همدیگر را قبول داشته باشیم؛ بلکه فقط باید به هم احترام بگذاریم، به خصوص در جایی که گوش های نامحرم وجود دارد. این مشکل صرفا در مشهد هم نیست؛ در همه جای ایران وجود دارد. ما اگرچه با هم برخوردهای نزدیکی داریم ولی از هم خیلی دوریم و هنوز نخواستیم مجموعه ای باشیم درحالی که اگر می خواستیم می توانستیم. اگر گروه هایی هم خواسته اند که انجمن تشکیل دهند و پس از مدتی نتوانستند حتما به علت تک روی آن ها بوده است.
به یاد می آورم که شما نیز در سال ٧٧ نخستین گروه طراحان گرافیک جوان را در مشهد راه انداختید که مدت ها برگزار می شد ولی مدتی کنسل شد و گروه های دیگری آمدند و برای مدتی ادامه دادند و ... چرا همان گروه به یک تشکل دائمی ثابت و قوی و مستحکم تبدیل نشد. برای این که نتوانستید یک خط مشی دقیق و منسجم ترسیم کنید؛ نتوانستید یک بزرگ تر و یک راهبر را در رأس مجموعه انتخاب و از آن تبعیت کنید. حرکت هایی این چنینی لزوما باید توسط چند آدم باتجربه حتی در پشت صحنه حمایت شوند و شما گروه های جوان این را نخواستید. چند سال پیش که قرار بود اولین جشن گرافیک توسط همین جوانان برگزار شود، به آن ها گفتم که چرا برای حضور افراد در جلسه از ایشان هزینه ای نمی گیرید، مستقل باشید و هزینه برنامه های خود را خود تعیین کنید مگر ما نمی خواهیم از کنار هم بودن لذتی ببریم و نتیجه ای بگیریم، خوب پس هر چیزی بهایی دارد؛ وقتی ما برای چیزی هزینه ای بپردازیم برای آن اهمیت بیشتری قائل می شویم که در همان سال جشن به همین صورت برگزار شد ولی متأسفانه حرف های موثری در آن گفته نشد. در سال های بعد هم همین گونه باید عمل شود؛ باید بگذارید کسانی بیایند که عاشقند نه برای وقت تلف کردن بیایند. مطمئن باشید اگر این برنامه امسال به دست شهرداری برگزار نمی شد و اوقات شرکت کنندگان صرف برخی موارد نمی شد، اتفاقات بسیار جالب تر و جذاب تری می افتاد و بهره بیشتری از این همایش به دست می آمد. ما الان خانواده بزرگی هستیم و دیگر وقت آن شده است که برای ایجاد هویتی خاص برای این خانواده آستین ها را بالا بزنیم. دانشجویان ما امروز از شعور بسیار بالایی برخوردارند چرا نمی نشینند و فکر نمی کنند که چرا اساتید خوب در دانشگاه ها تدریس نمی کنند البته با نقد سالم و سازنده چرا این دانشگاهی که این قدر پول می گیرد، زیر فشار نیست تا بهترین اساتید را دعوت کند. متأسفانه بسیاری از مدیران دانشگاه های ما غیرهنری اند و به قول استاد شیوا به هر دانشجو به چشم یک تراول چک چند میلیونی نگاه می کنند. مقصر اصلی این مسئله خود دانشجوها هستند که از دانشگاه مطالبه ای ندارند.
چرا همایشی در مشهد برای هویت گرافیک و جایگاه آن گذاشته نمی شود چرا از مدیران ذی ربط ارشاد- حوزه هنری - آموزش عالی، امام جمعه محترم و ... دعوت نمی شود تا بیایند و عملکرد ما را نقد کنند. ما گوش می دهیم و بعد حرف هایمان را می زنیم. باید بدانیم که چرا برخی ها از ما بدشان می آید، باید سوءتفاهم ها رفع شود.
و اما راهکار حل این معضلات و تأسیس انجمن و یک تشکل این است که در ابتدا باید همه با هم دوست و صمیمی شوند و پس از ایجاد یک رابطه صمیمی و دوستانه توسط یک بزرگ تر، پیشکسوت و یک راهبر که همه قبولش داشته باشند، تشکلی را درست کنند با احترام متقابل نسبت به یکدیگر و این دور از دسترس نیست. باید به این بینش و اندیشه برسیم که با هم باشیم نه جای یکدیگر باشیم، هر یک از ما باید شیوه و روش و منش خاص خود را داشته باشد و جای خودش باشد.
باید به این نتیجه برسیم که به یک هویت تخصصی نیازمندیم، چه اشکالی دارد جلسه ای برای نقد اشخاص بگذاریم و نقدی سالم و سازنده کنیم و در این ارتباطات از یکدیگر چیزی یاد بگیریم، ما باید کدورت ها را رفع کنیم.
باید نمایشگاه های جمعی و گروهی گذاشته شود تا دوستان هرچه بهتر به هم نزدیک شوند و وقتی چندین اتفاق جالب از این قبیل افتاد تا همه به هم نزدیک شدند و یکدیگر را بیشتر شناختند، باید یکدل و یکرنگ اقدام به تأسیس و راه اندازی یک تشکل، صنف و انجمنی قوی و قدرتمند کرد و این مهم میسر نمی شود مگر با همت همه ما، جامعه طراحان گرافیک مشهد.
زمان انتشار: ۲۱:۳۸ ۱۳۹۵/۹/۲۸

ارسال نظر
نام و نام خانوادگی
ایمیل

قوانین ارسال نظر

نظراتی که حاوی توهین باشند، منتشر نمی‌شود
لطفا از نوشتن نظرات خود به صورت حروف لاتین (فینگلیش) خودداری کنید

متن

درباره ما

مجله الکترونیکی رنگ در سال ١٣٨٤ متولد شد. این مجله به انتشار اخبار و مطالب مربوط به طراحان گرافیک می‌پردازد

پست های اتفاقی

تمامی حقوق مادی و معنوی این سایت متعلق به مجله رنگ می باشد | 2008-2016 | نسخه 0.0.1 | طراحی توسعه codeprocess