دبیرهناشر: موسسه فرهنگی پژوهشی چاپ و نشر نظرچاپ اول:پاییز 1388شمارگان:1500 نسخهارزش: 77000 ریال
مریم پالیزگیر
Palizgir@rangmagazine.com
دبیره یا دبیری اصطلاحن؛ به هفت گونه ی نوشتاری اطلاق می شود که ظاهرن در دوره ی ساسانی به کار می رفته است.ما طراحی گرافیک را از غربیان آموخته و با سیاق آنها نیز آثار خود را ارزیابی می کنیم اما هرگز در این موضوع به اندازه مقاله ای هرچند کوتاه دقیق نشده و کار مطالعاتی انجام نداده ایم.همچنین در زمینه اصلاحات خط فارسی نیز دچار کاستی های فراوانی هستیم و شاهد آن نیز همین اشاره ساده که هنوز نمی دانیم ایرانی می نویسیم یا فارسی و یا طراحی حروف می کنیم یا حروف نگاری و یا...
امروزه خط فارسی بیش از هر چیز نیازمند اطلاعات نظری دقیق و متصل با گذشته بوده و این کاری است که غربیان سالها پیش انجام داده و هر روز چیزی به آن افزوده و در اختیار نسل های بعدی قرار می دهند.کاری که نیازمند صرف وقت بسیار،تحقیق و مطالعه مستمر بوده و این یکی از اتفاقات قابل تحسین در کارگاه دبیره است.
هدف اصلی از گردآوری دبیره یافتن درست ترین پاسخ های ممکن برای سئوالات مرتبط با موضوع خط ،نوشتار،زبان و طراحی حروف فارسی بوده است.
این دفترگزارش ها و مقاله هایی است که طی دو سال کار و تجربه ی متمرکز جمعی از طراحان گرافیک و پژوهشگران زیر نظر رضا عابدینی با عنوان کارگاه دبیره انتشار یافته است.
با توجه به اهداف متعالی این کارگاه درتحقیقات و مستندسازی حوزه زبان و نوشتار فارسی دو نکته در مورد این دفتر شایان ذکر است.
نکته اول ناهماهنگی ساختار و سطح نوشتاری در مقالات مختلف است که در برخی بسیار قدرتمند و دارای ادبیات حرفه ای و در برخی دیگر درسطح یک نوشته دانشجویی باقیمانده است ونکته دوم در طراحی گرافیک خود کتاب و نزدیکی سطرها و ستون ها به یکدیگر و نوع تایپ فیس آن که خوانایی این کتاب را برای خواندن یک مقاله نسبتن طولانی دشوار نموده است .آنچه به نظر می رسد آن است که توجه به زیبایی شناسی در طراحی گرافیک کتاب به سهولت خوانایی آن لطمه وارد کرده است.
در دبیره: الفهیولا و خط فارسی(رضا عابدینی)، دبیره(سیما ذوالفقاری)، سرچشمه های نوشتار(آریاسپ دادبه)، اسطوره ی خط در ایران(شروین فریدنژاد)، جستجوی ریشه های ایرانی خط فارسی(رکن الدین همایون فرخ)، تلاشهای عربی – اروپایی(جفری روپر)، تحلیل شکلی خط بنایی(زینب شهیدی)، مطالعه ی کتیبه ی مسجد جامع نائین(ایمان راد)، حروفیه(زینب شهیدی)، قلم پیرآموز(هما دلورای)، کهکشان گوتنبرگ(شهرزاد چنگلوایی)، درآمدی بر ریخت شناسی نوشتار فارسی(فرهاد فزونی)، کافچه(بهراد جوانبخت)، تطور شکلی نمود"ی"(آسیه دهقانی)، شیء نوشته(محمدرضا عبدالعلی)
